In de dovengemeenschap wordt de geschiedenis vooral van persoon op persoon doorgegeven. In de dovengemeenschap, waar gebarentalen de communicatievorm zijn, zou dit ‘sign history’ moeten heten. Er zijn verhalen over de vooroorlogse periode van de Nederlandse dovengemeenschap met een rijk bloeiend verenigingsleven waarin Joodse doven een belangrijke rol speelden. Toen de Duitse bezetters in de Tweede Wereldoorlog Joden verbood om lid te zijn van verenigingen, stonden de dovenverenigingen stil en de deportatie en moord op Joodse doven heeft het dove verenigingsleven een enorme slag toegebracht.
De komende dagen staan we stil bij de slachtoffers die (o.a.) de Tweede Wereldoorlog heeft geëist en daarna vieren we 70 jaar vrijheid. Er is veel bekend over de impact van de Tweede Wereldoorlog op groepen die ‘anders’ waren, bijvoorbeeld joden, zigeuners en homoseksuelen. Maar dat ook slechthorenden en met name doven extra negatieve aandacht kregen onder het Naziregime van Adolf Hitler is minder bekend.
Het nazisme streefde naar een Übermensch, raszuiver en zonder gebreken of beperkingen. Destijds werd door de Nazi’s geloofd dat doofheid erfelijk was en de zuiverheid van het Arische ras in gevaar bracht. Joodse doven moesten daarom niet alleen de bekende ster dragen op hun kleding, maar ook een band die aangaf dat ze doof waren. De Stichting Dovenshoah brengt een veelheid van informatie rondom het thema Jood, doof, maatschappij, beeldvorming enz. onder de aandacht en bestudeert deze. In samenwerking met deze stichting werd er in 2010 in Amsterdam een monument geplaatst ter nagedachtenis aan de dove Joodse slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog.
Wie meer over dit onderwerp te weten wil komen, kan bijvoorbeeld eens kijken op:
- www.dovenshoah.nl/
- adambeeldenva1900.blogspot.nl/2012/03/truus-menger-de-wereld-bleef-doof.html
- www.canonsociaalwerk.eu/1943_apeldoorn/deportatieenmassamoord.pdf
Bij Handtheater is een indrukwekkend dvd film `Versteend verdriet`productie (2002) te koop. Versteend Verdriet wordt verteld in de Nederlandse Gebarentaal en simultaan getolkt in het gesproken Nederlands.
Vandaag de dag kijkt men gelukkig heel anders tegen doven en slechthorenden aan. Desondanks is het op sommige gebieden nog een flinke strijd voor erkenning en een plek in de maatschappij. Denk bijvoorbeeld eens aan het aanbod en de kwaliteit van ondertiteling, waar nog stappen in te zetten zijn. Herinneringscentrum Kamp Westerbork is voornemens enkele historische films te voorzien van ondertiteling en andere video’s staan hiervoor nog in de wacht. Tv-uitzendingen van de Publieke Omroep rondom de Nationale Dodenherdenking en Bevrijdingsdag zijn voorzien van ondertiteling. Zo kunnen ook doven en slechthorenden deze belangrijke momenten meebeleven.
Bron: Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden (NVVS)
dovenshoah.nl