Na een periode van bijna 4 jaar is een einde gekomen aan de inzet van NAVO Airborne Warning And Control System (AWACS) vliegtuigen boven Afghanistan. De laatste twee AWACS vliegtuigen zijn donderdag 25 september teruggekeerd naar hun thuisbasis, vliegbasis Geilenkirchen in Duitsland. Tijdens een ceremonie werd de bemanning in aanwezigheid van de burgemeesters van Geilenkirchen, dhr Fiedler, de burgemeester van Brunssum, dhr. Winants, Joint Force Commander Generaal Hans-Lothar Domröse en Force Commander Jochen Both verwelkomd. Naast de terugkomstceremonie ontvangt de eenheid ook een lint (cravatte) ter herrinnering van haar deelname aan operatie Unified Protector boven Libië in 2011.
De eerste AWACS vlucht boven Afghanistan vond plaats op 15 januari 2011. Operation Afghan Assist (OAA) had als doel het ondersteunen van lucht- en grondeenheden. Dit gebeurde onder andere door het uitvoeren van luchtverkeersleidingstaken, coordineren van luchtsteun tijdens grondgevechten, ondersteunen bij medische evacuaties en fungeren als commandovoeringscentrale. De AWACS toestellen en het personeel verbleef in de afgelopen periode op Camp Marmal, gelegen op de vliegbasis Mazar-e Sharif in Afghanistan.
Operation Afghan Assist was een unieke missie voor de AWACS en het personeel. Het was voor de eerste maal dat AWACS toestellen deelnamen aan een operatie waarbij ze daadwerkelijk gestationeerd waren in het operatiegebied. Tijdens de inzetperiode vlogen de toestelen meer dan 1240 missies waarbij de toestellen ruim 12240 uur in het Afghaans luchtruim actief waren.
De AWACS vliegtuigen behoren tot de E-3A Sentry Component. Deze internationale eenheid bestaat uit militair en civiel personeel afkomstig uit 16 NAVO-landen waardoor het uniek binnen de NAVO is. Er werken ongeveer 50 Nederlanders binnen de E-3A Component. Deze zijn op regelmatige basis ingezet gedurende de operatie boven Afghanistan. Vanwege de uitzendtermijn van gemiddeld één maand zijn sommige militairen reeds tienmaal naar het land afgereisd.
Naast de inzet boven Afghanistan zijn de AWACS toestellen ook in andere gebieden actief. Ze bieden ondersteuning tijdens grote evenementen zoals de nucleaire top die afgelopen maart in Nederland wer gehouden en tijdens de NAVO top in Wales patrouilleerde AWACS toestellen ook in het luchtruim. Daarnaast voert men dagelijks verkenninsgvluchten uit boven Polen en Roemenië. Deze missies vinden plaats op verzoek van beide NAVO bondgenoten in het kader van de crisis in de Oekraïne.
bron NAVO
