Geopolitieke ontwikkelingen, nieuwe technologieën en veranderingen op de arbeidsmarkt volgen elkaar in razend tempo op. Dit vraagt om een krijgsmacht met een groot aanpassingsvermogen. “We moeten adaptief zijn. In alle opzichten. Onzekerheid is de enige constante.” Minister Jeanine Hennis-Plasschaert zei dit tijdens de eerste door Defensie georganiseerde conferentie in Den Haag over de Adaptieve Krijgsmacht.
Meer Flexibel
Het congres in een grote witte tent is een kleine stap op weg naar een meer flexibele en meer wendbare defensieorganisatie. Duurzame samenwerking met externe partijen vormt hier de kern van. Van de 650 aanwezigen was bijna de helft afkomstig van een externe kennisinstelling, andere overheidsinstanties of het bedrijfsleven. “U bent misschien bestuurder van een groot bedrijf. Of u werkt voor een niet-gouvernementele organisatie of denktank. Feit is dat wij allemaal gebaat zijn bij veiligheid.”
Steeds minder jongeren
Dat Defensie er na jaren van snoeien eindelijk geld bij krijgt, noemde Hennis een deel van de oplossing om effectief te zijn en te blijven. Het is volgens haar echter geen antwoord op de vraag hoe Defensie sneller aansluiting kan vinden bij de nieuwste technologieën. Of de veranderende bevolkingssamenstelling, waardoor steeds minder jongeren op de arbeidsmarkt komen. “De gevolgen ervaren we nu al, met name bij technische functies. En dus is realiteitszin van belang. Om te kijken naar andere vormen van ‘vulling’. Medewerkers ‘delen’ is hier een voorbeeld van.”
Flexibel inzetbare traumateams
De bewindsvrouw noemde als voorbeeld militaire artsen en verpleegkundigen die hun kennis dagelijks bijhouden bij civiele ‘relatieziekenhuizen’. Zij worden door Defensie betaald. Maar mocht een missie of oefening hier (onverwacht) om vragen dan zorgen de betreffende ziekenhuizen dat Defensie over medici kan beschikken voor bijvoorbeeld chirurgische traumateams. “We zouden dit op meer terreinen kunnen doen. Denk aan cyber-experts en juristen. En laten we wel wezen: de reservist dient niet alleen Defensie. Bij Defensie groeien mensen.”
Groot Brittannië
Ook Groot Brittannië zet al langere tijd reservisten in voor een toekomstbestendige krijgsmacht. Dit bleek uit het verhaal van de commandant van de Britse landmachtstaf generaal Nicholas Carter: “De voornaamste rol voor onze reservisten is het aanvullen van het leger. Zo is in de UK de totale mobilisatie sterkte 150.000 inclusief reservisten en niet de 80.000 beroepsmilitairen die de actuele sterkte vormen. Het is ook een pragmatische erkenning van de toenemende kosten van personeel. Een andere reden is dat wij het talent, de vaardigheden en specialismes die voorhanden zijn in de civiele maatschappij, ook willen inzetten.”
Andere mindset
Plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten vice-admiraal Rob Bauer richtte zich op een ander aspect van de Adaptieve Krijgsmacht: een andere mindset. “We moeten voortdurend denken in oplossingen.”
Crash seats
Als voorbeeld noemde Bauer de eis van crash seats in Chinook-transporthelikopters. Zonder die zittingen mochten ze niet meer vliegen. Maar … ze bestonden alleen niet voor dit type toestel en onder oorlogsomstandigheden zouden ze ook nog eens contra-productief kunnen zijn. De oplossing: de luchtvaartautoriteit ervan overtuigen deze regel te schrappen. “Snoeien in de regels als oplossing. Zo kunnen we meer zaken aanpakken. Ons eigen werkproces bijvoorbeeld. Als leider moet je mensen de ruimte geven. Het laatste dat ik wil, is in de weg staan. Alleen als de mensen op de werkvloer weten dat de leiding hen helpt, zullen ze sneller in oplossingen denken.”
Mening ODB
Eerst maar eens zien en dan geloven was de reactie van onze voorzitter Erik Jurriëns die namens de ODB dit congres heeft bijgewoond. Opvallend was namelijk dat de onderwerpen geld, regelgeving (=rechtspositie) en hoe het vorm te geven zorgvuldig werden gemeden. Ook viel het op dat m.n. officieren aanwezig waren en dat slechts 4% aanwezigen onderofficier was.
Het is zondermeer goed om buiten gebaande paden te denken. Maar het snijden in regelgeving zoals de CDS aangaf, leek zich o.a. te richten op (het werk van) vakbonden die beschermende constructies hebben gemaakt ten gunste van de werknemers. Congresgangers keken jaloers naar Amerika, Zweden en Groot Brittannië, maar zover is het nog lang niet. Eerst maar eens met verschillende partijen aan tafel zitten om een klein project op te zetten….uiteraard met instemming van de gezamenlijke militaire vakbonden.
