Irak, Libië en Syrië kampen met politieke instabiliteit. Inwoners vluchten voor aanhoudend geweld en aanslagen. Hoe valt de eindeloze stroom migranten naar Europa te stoppen? Wat is de oplossing voor grensoverschrijdend terrorisme op de Europese zuidflank? En wat moet het antwoord zijn op Rusland, dat met zijn gedrag een dreiging vormt voor de veiligheid van de NAVO?
Tijdens de NAVO-top, vrijdag 8 en zaterdag 9 juli in het Poolse Warschau, wordt gezocht naar oplossingen. Dat gebeurt door regeringsleiders, onder wie de Amerikaanse president Barack Obama, en ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie.
Elke schending
In Warschau kondigen de bondgenoten in ieder geval aan dat vanaf 2017 multinationale NAVO-eenheden op rotatiebasis in de Baltische Staten en Polen zijn gestationeerd. Deze NAVO-aanwezigheid moet de Russen duidelijk maken dat elke schending van het verdragsgebied militair wordt beantwoord. Nederland bekijkt momenteel of het kan bijdragen aan de zogenoemde vooruitgeschoven aanwezigheid.
Zuidflank
Via training en advies speelt de NAVO al een rol om de veiligheidssector in partnerlanden als Irak te versterken. Het bondgenootschap draagt zo bij aan de verbetering van de weerbaarheid van deze landen. Capaciteitsopbouw van de Iraakse strijdkrachten gebeurt nu vanuit Jordanië. Na de Top ondersteunt de NAVO ook in Irak zelf de versterking in het kader van de zelfredzaamheid van de Iraakse strijdkrachten.
Financiën
Niet alleen de uitdagingen op de Europese oost- en zuidflank vullen de NAVO-agenda. Vanwege de veranderde wereld wordt steeds meer een beroep gedaan op de krijgsmachten. Dat dit geld kost, spreekt voor zich. Er ligt immers een vaste afspraak dat elke bondgenoot 2% van het BBP besteedt aan defensie-uitgaven.
Die overeenkomst is echter de laatste 25 jaar in het slop geraakt, want het Europese gemiddelde ligt nu slechts op 1,43%. Nederland zit daar met 1,14% zelfs nog onder. Dit ondanks het feit dat minister Jeanine Hennis-Plasschaert de bezuinigen op Defensie al met enkele honderden miljoenen heeft weten terug te draaien (zie het stuk Chinees Rekenen). Nederland streeft de komende jaren naar een geleidelijke verhoging van de defensie-uitgaven.
Inzet van middelen
Ook de beschikbare middelen binnen de NAVO vormen punt van aandacht. Op allerlei gebied is sprake van chronische tekorten. Nederland zal daarom pleiten de beschikbare middelen zo effectief mogelijk te verdelen en in te zetten. Hoe? Dat komt de komende dagen aan bod, net als bijvoorbeeld samenwerking met de Europese Unie, cyber en het systeem dat wordt opgezet om bescherming te bieden tegen raketdreigingen.
Bron: MinDef
Mening ODB
Mooie woorden maar de waarheid ligt zoals gebruikelijk ietsje genuanceerder. Nederland zal de komende jaren nog steeds te weinig besteden voor zijn krijgsmacht. Defensie dacht dat op te lossen door materieelsprojecten, verbeteringen, scholing etc. uit te stellen en te verschralen. De gevolgen zijn desastreus. Om alle vervangingen uit te voeren zal eerst een visie gemaakt moeten worden wat van de Krijgsmacht gevraagd gaat worden en daarnaast moet o.i. de verdeling 1:2:1 losgelaten worden om een nieuwe bedrijfsstructuur aan te brengen. Er zullen immers prioriteiten gesteld moeten worden om een toekomstige krijgsmacht neer te zetten en uit te rusten. De huidige verdeling tussen KM, KL en Klu voldoet allang niet meer aan de huidige personele en materiële wensen die straks door beleidsmakers worden gepresenteerd. Ook zal het nieuwe kabinet, in het belang van Nederland, de nieuwe ingeslagen koers ‘op naar 2% BBP’ moeten ondersteunen, en zoals gebruikelijk is dat geen gelopen race.