Nederland draagt eind 2024 vanuit Estland bij aan de NAVO-luchtruimbewaking- en beveiliging. Hiervoor stuurt Defensie maximaal 10 F-35-gevechtsvliegtuigen en zo’n 90 tot 150 militairen naar de Baltische staat. Dit heeft minister Kajsa Ollongren 6 mei gemeld aan de Tweede Kamer.
Shielding operaties
Defensie levert de bijdrage van december 2024 tot maart 2025, zo zei de minister tijdens een bezoek aan Litouwen. De militaire bijdrage gebeurt op verzoek van Estland. De precieze inzet wordt aangepast al naar gelang de (ad hoc) behoefte van de NAVO. Het gaat om minimaal 3 toestellen voor de luchtruimbewaking- en beveiliging, met de optie om op te schalen voor air shielding operaties. Ollongren: “Zo dragen Nederlandse militairen op land en in de lucht bij aan de veiligheid van de Baltische staten en daarmee de veiligheid van ons allemaal.”
NDCM
Verder gaat er ook een team van de Nationale Datalink Management Cel (NDMC) mee. Dit zorgt dat F-35-vliegers, andere eenheden en bondgenoten tijdens operaties onderling informatie kunnen uitwisselen. De NDMC knoopt netwerken van verschillende eenheden aan elkaar zodat deze gebruik kunnen maken van dezelfde data. Daardoor krijgen ze een beter beeld van een situatie.
Verdediging en geruststelling
Deze operaties hebben mede als doel de situatie aan de grens van het verdragsgebied te monitoren. De Nederlandse activiteiten dragen niet alleen bij aan de verdediging van het NAVO-bondgenootschap. Het is ook een belangrijk signaal naar Rusland. Verder dienen ze ter geruststelling van Estland en (indirect) omliggende landen. Bovendien zorgt de inzet ervoor dat de Nederlandse krijgsmacht blijft oefenen is daardoor beter kan samenwerken met andere eenheden.
QRA
De Quick Reaction Alert (QRA) maakt onderdeel uit van de Nederlandse bijdrage in Estland. Hierbij staan F-35-toestellen 24 uur per dag klaar om snel te reageren op mogelijke indringers in het luchtruim.
Bevel De JSF’s worden direct aangestuurd door de NAVO. Nederland draagt het detachement als geheel aan de alliantie over.
Tekst: MinDef / Redactie ODB
Afbeelding: Mindef / Redactie ODB