Het einde van 2021 komt al in zicht. Zoals ieder jaar verandert er ook na de jaarwisseling 2021/2022 het een en ander in wetten en regelgeving. We zetten er een aantal voor je op een rijtje op het gebied van wonen, werken en inkomen.
. Voor alle duidelijkheid: onderstaande wijzigingen zijn voorbereid vóór de presentatie van het coalitieakkoord.
Nieuwe wet Inburgering
Op 1 januari treedt de nieuwe wet Inburgering in werking. Het idee van de nieuwe wet is dat taal en werk de snelste route zijn naar meedoen in de samenleving. In het nieuwe stelsel geldt een hogere norm voor het taalniveau dan voorheen en combineren asielmigranten taallessen met (vrijwilligers)werk of stage.
Regeling inburgering
Door deze wijzigingen (die ingaan per 1 januari) kan een asielmigrant die nog onder het huidige stelsel valt, onder meer een aanvraag tot gedeeltelijke kwijtschelding van de lening bij DUO indienen. Dat kan wanneer er sprake is van een geringe termijnoverschrijding.
Daarnaast krijgen inburgeringsplichtigen onder het huidige stelsel de kosten voor het medisch advies terug wanneer ze aan de voorwaarden voldoen en een aanvraag tot medische ontheffing indienen na 1 januari 2022.
STAP-budget
Het werk van mensen verandert vaak, daarom is het belangrijk dat zij zich blijven ontwikkelen. In veel gevallen kunnen werknemers dit via hun werkgevers doen, maar de overheid wil ook hen helpen die daar geen mogelijkheid te hebben. Daarvoor is het STAP-budget opgezet. Via STAP krijgt elke Nederlander jaarlijks 1.000 euro voor scholing en ontwikkeling. Denk daarbij aan cursussen, coaching en ontwikkeladvies. Het officiële scholingsregister STAP wordt momenteel gevuld. De website waar alles op te vinden zal zijn, komt half februari online.
Pilots vroegsignalering van schulden
In januari starten er twee pilots om mensen met hypotheekachterstanden en gemeentelijke belastingschulden sneller hulp te kunnen bieden. De gemeentelijke schuldhulpverlening ontvangt een signaal als de betaalachterstand minimaal twee maanden bedraagt en andere oplossingen voor de financiële problemen niet hebben gewerkt, zoals een herinnering of een betalingsregeling. Gemeenten zijn vervolgens verplicht om een hulpaanbod te doen. Op dit moment is uitwisseling wettelijk al mogelijk bij achterstanden op huur, energie, drinkwater en zorgkosten. Met de proef komen daar nu dus de hypotheek en de gemeentebelastingen bij.
Inspectie SZW wordt Nederlandse Arbeidsinspectie
De Inspectie SZW gaat vanaf 1 januari 2022 “Nederlandse Arbeidsinspectie” heten. De komst van de Europese toezichthouder, European Labour Authority, en het feit dat de naam Arbeidsinspectie in de praktijk gebruikelijker en veelzeggender is, hebben geleid tot dit besluit.
Wet arbeid vreemdelingen
Werknemers van buiten de Europese Economische Ruimte (EER: EU-lidstaten, Noorwegen, IJsland en Liechtenstein) en Zwitserland mogen langer werken in Nederland. Wanneer het een vergunning is waarbij vooraf bekeken wordt of er in Nederland en de EER werknemers te vinden zijn, kan de vergunning voor maximaal twee jaar worden verleend. De werknemers van buiten de EER krijgen een betere positie doordat de werkgever hen onder meer periodiek per bank moet betalen. Ook kan per 1 januari 2022 een aanvraag worden afgewezen als er geen economische activiteiten zijn bij de werkgever.
AOW
De AOW-leeftijd stijgt in 2022 met drie maanden naar 66 jaar en 7 maanden.
Wet op de Ondernemingsraden
Werknemers krijgen vanaf 1 januari sneller actief en passief kiesrecht voor de ondernemingsraad. Drie maanden nadat je begint met werken, mag iemand stemmen (actief kiesrecht) en zich verkiesbaar stellen (passief kiesrecht) bij verkiezingen voor de ondernemingsraad. Voorheen was dat 6 maanden voor actief kiesrecht en 12 maanden voor passief kiesrecht.
Daarnaast gaan uitzendkrachten sneller kiesrecht opbouwen in de onderneming van de inlener. Vanaf 1 januari krijgt een uitzendkracht na 18 maanden actief en passief kiesrecht.
Eigen woning
Per 1 januari 2022 gaat het maximale belastingpercentage waartegen aftrek van hypotheekrente mogelijk is, omlaag naar 40%. Dit percentage stond al vast en daalt de komende jaren verder.
Steeds meer mensen kopen een woning zonder het vangnet van NHG (Nationale Hypotheek Garantie). Simpelweg omdat er steeds minder woningen onder de kostengrens te koop staan. Daarom stijgt in 2022 de NHG-kostengrens van €325.000 naar €355.000. Financier je energiebesparende maatregelen mee, dan is de grens 6% hoger: € 376.300. Het afsluiten wordt goedkoper: de premie gaat van 0,7% naar 0,6% van de hypotheeksom.
Voor bijvoorbeeld een hypotheek van drie ton draag je dan eenmalig € 1.800 af, maar dat levert je wel een rentekorting op. Bovendien kun je deze kosten als eenmalige post volledig aftrekken van de belasting wanneer je aangifte inkomstenbelasting gaat doen.
Huurwoning
Het kabinet wil dat huurders in meer situaties huurtoeslag krijgen of behouden. Het gaat om de situatie waarbij een kind uit het huishouden (nog) geen verblijfsvergunning heeft en daarnaast om een verruiming van het recht op huurtoeslag als de huur boven de huurtoeslaggrens gaat stijgen.
Werken
De mogelijkheid om deels thuis te werken is voor veel mensen inmiddels een reële optie. Vanaf 1 januari 2022 kan de werkgever een onbelaste thuiswerkkostenvergoeding geven van maximaal € 2 per dag. Dat bedrag is bedoeld voor het dekken van de kosten van zaken als energie, toiletpapier en koffie.
Daarnaast blijft ook de onbelaste reiskostenvergoeding van maximaal € 0,19 per kilometer voor woon-werkverkeer bestaan. Met je werkgever kun je afspraken maken over de verdeling van het aantal dagen per week op kantoor of thuis. Op basis van die verdeling kan de werkgever een vaste vergoeding geven.
Koopkracht
De cao-lonen zullen in 2022 naar verwachting met 2,2% stijgen (en die bij Defensie hopelijk fors meer), maar de ingeschatte inflatie van 1,8% tempert dat effect. Dat leidt er in combinatie met andere maatregelen toe dat de reële loonstijging uitkomt op 0,4% en dat de gemiddelde koopkracht er met slechts 0,1% op vooruitgaat. Echter, in de huidige economische situatie loopt de inflatie al harder op, dus voor veel mensen zal de koopkracht niet stijgen of wellicht juist dalen.
Stijging minimumloon Caribisch Nederland
Het minimumloon en de uitkeringen gaan omhoog in Caribisch Nederland. Per 1 januari stijgen deze met 10% op Bonaire, Saba en St Eustatius.
Inkomstenbelasting
Het belastingtarief voor inkomens tot € 69.398 daalt volgens verwachting naar 37,07%. Dat is 0,03 procentpunt lager dan een jaar eerder. Voor gepensioneerden met inkomens tot € 35.472 komt het tarief in 2022 uit op 19,17%.
Vermogensbelasting
Spaarders betalen vanaf 2022 geen vermogensbelasting over hun vermogen tot € 50.650 (of € 101.300 met fiscaal partner). Deze bedragen stijgen dus iets: ze liggen nu op € 50.000 en € 100.000. Het tarief van de box 3-belasting blijft 31%.
Ouderschapsverlof
Per 2 augustus 2022 krijgen ouders 9 weken van het ouderschapsverlof doorbetaald. Om de kosten hiervan deels te compenseren, gaat het maximumbedrag van de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) vanaf 2022 met € 318 per jaar omlaag. Dat is ongunstig voor ouders met kinderen tot 12 jaar en een inkomen boven de € 27.350.
Gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof
Werkgevers kunnen vanaf 2 augustus 2022 voor hun werknemers een aanvraag indienen bij UWV voor gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof. Op dit moment krijgen werknemers in Nederland hun ouderschapsverlofuren niet uitbetaald. Ouders krijgen straks gedurende 9 weken ouderschapsverlof een UWV-uitkering ter hoogte van 50% van hun dagloon (tot 50% van het maximum dagloon). Voorwaarde is dat zij deze 9 weken opnemen in het eerste levensjaar van het kind. Daarmee krijgen ouders meer tijd om te wennen aan de nieuwe gezinssituatie.
Zorg
De premie voor de basisverzekering stijgt gemiddeld met ongeveer € 4 per maand, dit is hoger dan de voorspelling van € 2,75 in de miljoenennota. Mensen met een lager inkomen krijgen de premiestijging gecompenseerd via de zorgtoeslag. Het eigen risico blijft € 385.
Tekst: Ministerie van VWS / Redactie ODB / Schuldhulpverlening ODB / Belastingservice ODB
Foto: Redactie ODB
