De MIVD en AIVD passen meer maatwerk toe bij de screening van ambtenaren. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar informatie die ontbreekt, maar juist naar informatie die er wel is. Ook de uitvoering van veiligheidsonderzoeken door beide diensten wordt zoveel mogelijk gelijk getrokken. Dit komt voort uit de gezamenlijke beleidsregel Veiligheidsonderzoeken, die op 1 maart 2018 van kracht wordt. De ministers van Defensie en Binnenlandse Zaken laten dit de Tweede Kamer vandaag (21 februari) per brief weten.
Voorlichting
In de Kamerbrief staat ook dat de voorlichting over het onderzoek voor degenen die gescreend worden, is verbeterd. Er wordt vooraf aan iemand die een veiligheidsonderzoek ondergaat, duidelijk gemaakt op welke criteria wordt getoetst. Ook wordt het beleid over veiligheidsonderzoeken zelf verduidelijkt, zodat kandidaten niet voor verrassingen komen te staan.
Maatwerk
Maatwerk betekent dat wordt gekeken naar alle relevante feiten, persoonlijke gedragingen en omstandigheden. Alle factoren wegen mee in het onderzoek en het besluit om een verklaring van geen bezwaar (VGB) af te geven, te weigeren of in te trekken. Zo wordt bij justitiële antecedenten niet meer alleen gekeken naar de opgelegde straf. Het kan dus zijn dat een door justitie veroordeelde ambtenaar zijn of haar VGB behoudt, als de ambtenaar geen veiligheidsrisico vormt.
Chantabel of omkoopbaar
Een ander voorbeeld is financiële kwetsbaarheid. Een ambtenaar met schulden kan chantabel of omkoopbaar zijn. Maar als wordt gekeken naar schuld in combinatie met inkomsten en de mogelijkheid om financiële problemen op te lossen, hoeft er niet altijd een veiligheidsrisico te zijn.
Verblijf in het buitenland
Het ontbreken van gegevens kan een probleem zijn voor de screening. Het gebeurt dat over een bepaalde periode geen gegevens beschikbaar zijn, bijvoorbeeld als iemand een tijd in het buitenland verbleef. Of diens partner, omdat hij of zij ook wordt betrokken bij de screening. Nederland wisselt niet met alle landen persoonlijke informatie uit.
Goede beoordeling
Als oplossing wordt meer dan voorheen gekeken naar informatie die er wel is, controleerbare gegevens waarmee ook een goede beoordeling mogelijk is van het veiligheidsrisico. Dit geldt wel alleen bij verblijf in het buitenland voor studie, stage of werk. Bovendien geldt dat bij iemand die 6 maanden of korter dan 6 maanden in het buitenland is geweest, navraag niet meer nodig is. Voorheen was dit 3 maanden. Dat vergemakkelijkt een tijdelijke positie in het buitenland.
Meer weten?
Ga voor meer informatie over veiligheidsonderzoeken naar de pagina van de MIVD op defensie.nl.
Bron: Mindef
