Het internationaal humanitair oorlogsrecht is het morele kompas van de Nederlandse militairen. Dat geldt ook buiten conflictgebieden en als de tegenstander zich daar niet aan houdt. Alle militaire basistrainingen besteden aandacht aan het oorlogsrecht.
Commandant der Strijdkrachten luitenant-admiraal Rob Bauer zei het 13 oktober jl. tijdens het congres Humanitair Oorlogsrecht van het Nederlandse Rode Kruis in Den Haag. Daar maakte hij duidelijk hoe belangrijk het humanitair oorlogsrecht voor Defensie is. Nederlandse militairen krijgen op uitzending altijd duidelijke regels over hoe te handelen bij geweld. Ongeacht of het nu gaat om een patrouille op de grond in vijandelijk gebied of om een F-16-vlieger die in coalitieverband opereert. Ze moeten altijd de bevolking beschermen en de wet respecteren.
Vasthouden aan principes
Het is volgens Bauer echter niet altijd mogelijk om slachtoffers te voorkomen. “Oorlogen zijn nu eenmaal geen wandeling in het park”, zei hij. “Maar we doen in alle gevallen ons uiterste best om levens te beschermen en ons aan de wet te houden.” Hij gaf toe dat dat wel eens moeilijk is als militairen te maken hebben met tegenstanders die misdaden begaan, zoals ISIS, al Qaida of Boko Haram. “Desondanks houden we vast aan onze principes. Dat is beschaving. Dat houdt ons weg van het hellende vlak en het oog-om-oog-principe.”
Nederlandse militairen proberen ook anderen, zoals Peshmerga-strijders, te onderwijzen in de principes van het oorlogsrecht. Dat doen ze door met hen mogelijke scenario’s door te nemen, niet toe te geven aan wraakgevoelens en te laten zien wat goed is. “Onze aanpak werkt. Ze stellen ons moeilijke vragen en zijn in staat traumatische ervaringen te vergeten. Ze kijken vooruit. Dat is belangrijk voor stabiliteit op de lange termijn.”
Samenwerken waar mogelijk
Nederlandse militairen proberen, net als het Rode Kruis, daar waar mogelijk hulp te bieden en bij wederopbouw te helpen. Bauer stelde dan ook voor om daar waar mogelijk, met respect voor elkaars (on)mogelijkheden zoveel mogelijk samen te werken.
Hij bracht het zogenoemde ‘witte vlag-protocol’, dat de luchtmacht en Capgemini ontwikkelden naar aanleiding van de Future Force Conference, onder de aandacht. Het is een op de blockchain gebaseerd protocol. Daardoor wordt het mogelijk dat strijdende partijen exact weten waar bijvoorbeeld hulpverleners zich op het strijdtoneel bevinden.
Bauer riep de deelnemers aan de conferentie op netwerken met elkaar te verbinden en te werken aan het gemeenschappelijke doel: mensen in nood helpen en van de wereld een veiliger plek maken voor iedereen.
Bron: Mindef
Foto: AVDD