2 november, 2024
BinnenlandGrondwet: Nederland rechtstaat

Grondwet: Nederland rechtstaat
G

In de Grondwet zal worden vermeld dat Nederland een democratische rechtsstaat is. Voor artikel 1 komt een algemene bepaling met als tekst: ‘De Grondwet waarborgt de democratie, de rechtsstaat en de grondrechten.

De geschiedenis van de Grondwet gaat een tijd terug. De Bataafs-Franse Tijd (1795-1813) zorgde voor ingrijpende veranderingen. Voor het eerst kwam een gekozen parlement bijeen. Na 1813 werd Nederland een monarchie onder het huis van Oranje. De volksvertegenwoordiging, de Eerste en de Tweede Kamer, mocht meebeslissen over het bestuur, de ministers voerden het beleid uit. In veel zaken had de Koning nog het laatste woord. Onder leiding van de liberaal Thorbecke kreeg Nederland in 1848 een nieuwe Grondwet. De ministers waren voortaan verantwoordelijk voor wetgeving en beleid, het parlement controleerde hen. De Koning was weliswaar staatshoofd, maar hij stond buiten de politieke besluitvorming; hij was onschendbaar. Deze principes vormen de basis van de tegenwoordige Nederlandse democratie.

De ministerraad heeft dat 27 juni jl. besloten. De Staatscommissie Grondwet had eerder geadviseerd een dergelijke algemene bepaling in de Grondwet op te nemen. In maart van dit jaar drong de Eerste Kamer er op aan. Volgens het kabinet is ‘de drieslag democratie, rechtsstaat en mensenrechten in de internationale rechtsorde standaard en wordt daar in veel constituties van andere landen naar verwezen’.

Het kabinet gaat nu een voorstel voorbereiden om de Grondwet te wijzigen. Dat is een omslachtige en langdurige procedure. Het parlement moet er twee keer over beslissen. Tussendoor zijn er verkiezingen nodig, zodat kiezers een uitspraak kunnen doen over de grondwetsherziening. In de tweede lezing moeten Tweede en Eerste Kamer met een tweederde meerderheid voor de wijziging stemmen.

Een algehele Grondwetsherziening vond, na een lange aanloop, in 1983 plaats, waarbij o.a. een algemeen geformuleerd gelijkheidsbeginsel steeds duidelijker in beeld kwam.

bron: ANP/persbericht

rijksoverheid

www.nederlandrechtstaat.nl

www.tweedekamer.nl

Arag Banner
ComputerComputer

Gerelateerd aan dit bericht: