Bouw Orka Klasse onderzeeboten naar Naval.

Het Franse Naval bouwt de nieuwe onderzeeboten voor Defensie. Dat is het voorlopige gunningsbesluit na een zorgvuldig offertetraject. Namens het kabinet heeft de staatssecretaris op 15 maart 2024 jl. de winnende werf bekendgemaakt op de marinebasis in Den Helder.

Voorzien van de nieuwste systemen en technieken zijn de nieuwe onderzeeboten een waardige opvolger van de Walrusklasse. Van der Maat onthulde samen met de jongste matroos en de jongste officier van de Onderzeedienst de namen van de nieuwe onderzeeboten. Dat wordt de Orka klasse bestaande uit de volgende eenheden:

. Zr. Ms. Orka (naamgever klasse)

. Zr. Ms. Zwaardvis

. Zr. Ms. Barracuda

. Zr. Ms. Tijgerhaai.

Meer mogelijkheden

De 4 nieuwe boten zijn een flinke verbetering. Niet alleen omdat het ontwerp nieuwer is, maar ook op een groot aantal andere aspecten. Zo vergroot de mogelijkheid om Tomahawk/MdCN-kruisvluchtwapens te lanceren de strategische slagkracht aanzienlijk. Daarnaast kunnen Exocet SM39 Mod2 raketten afgevuurd worden. Maar de onderzeeër kan zich ook verdedigen tegen vliegtuigen (VL MICA SAM)

Communicatie

Met de nieuwste sensoren (actief en passief) en satellietcommunicatiesystemen is de nieuwe klasse nog beter dan haar voorgangers uitgerust om inlichtingen te verzamelen, te analyseren en te delen. Inlichtingen worden verzameld o.a. door drones en kunnen bepalend zijn in iedere fase van een conflict en in vredestijd.

Zeemijnen

De gebruikelijke onderzeeboot wapens blijven uiteraard beschikbaar zoals torpedo’s F-21 Artimis/MK48 ADCAP en kan daarnaast ook mijnen leggen zoals de FG29 multi-influence mijnen.

Snuiveren

Door moderne batterijtechnologie hebben de nieuwe boten ook een grotere energiecapaciteit. Hierdoor kunnen de boten langer onder water blijven en opereren zonder te ‘snuiveren’; de batterijen opladen met de dieselmotoren. Daarmee zijn ze nog stiller en daardoor minder kwetsbaar voor vijandelijke detectie.

Zeldzame klasse

De nieuwe onderzeeboten zijn net als de Walrusklasse wereldwijd inzetbaar voor verschillende soorten missies. Ook zijn de nieuwe boten net als hun voorgangers een stuk groter, desondanks kunnen ze ook in ondiep water kunnen opereren.

Langdurige operaties

Doordat de boten groter zijn dan onderzeeboten die zijn ontworpen voor operaties dicht bij hun thuisbasis, kunnen ze ook langdurig en zelfstandig ver van huis opereren. Deze combinatie is zeldzaam en maakt dat de Nederlandse onderzeeboten hoog staan aangeschreven binnen de NAVO.

Veilig doorvaren

Met Naval wordt afgesproken dat de eerste 2 nieuwe onderzeeboten binnen 10 jaar na ondertekening van het leveringscontract worden opgeleverd.

Defensie heeft maatregelen getroffen, zodat de huidige onderzeeboten van de Walrusklasse veilig kunnen doorvaren tot midden jaren ‘30. Twee van de 4 boten worden stapsgewijs uit de vaart genomen. Hierdoor blijven reservedelen beschikbaar voor de resterende boten, die met het ouder worden meer onderhoud nodig hebben.

Voorlopig gunningsbesluit

Na behandeling van de offertebeoordeling in de Tweede Kamer wordt het leveringscontract getekend. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) beoordeelde de voorstellen voor een industriële samenwerkingsovereenkomst (Industrial Cooperation Agreement, ICA). Die is bedoeld om de Nederlandse Technologische en Industriële Basis (NLDTIB), bestaande uit zo’n 1.000 bedrijven, te versterken. De winnende werf moet daaraan bijdragen. Belangrijk is dat er met de winnende werf overeenstemming moet zijn over de ICA. Dit is een voorwaarde voor de gunning.

MoU

Ook zal een Memorandum of Understanding (MoU) tussen de Nederlandse overheid en Frankrijk worden gesloten. In de MoU staan onder andere afspraken over gebruiksrechten, informatiebeveiliging en kennisuitwisseling.

Nieuwe steiger

Niet alleen komen er nieuwe onderzeeboten, maar doordat het formaat v.d. diameter naar zo’n 8.8 meter en de lengte naar zo’n 82 meter groeit wordt het tonnage zowel boven als onderwater flink vergroot naar zo’n 4800 ton, daarom vertrekt de Onderzeedienst van steiger 19 naar een nieuw in te richten kazerne met trainingsfaciliteiten, en een nieuwe steiger geschikt voor de Orka Klasse. Ook de Zr. Ms. Mercuur zal worden vervangen door een groter moderner vaartuig.